Ông Nguyễn Văn Thành và vợ


Chuyện đời ông lão “cướp cơm hà bá”






(Tin tuc) - Một ngày đầy nắng và
gió, chúng tôi ghé thăm nhà ông lão được mệnh danh là người "cướp cơm hà
bá" ở chân cầu Long Biên, nghe ông trải lòng về chuyện đời, chuyện
tình.



Đó là ông Nguyễn Văn Thành, từng là một cư dân tiêu biểu của
xóm chài bãi Phúc Xá, phường Phúc Xá, quận Ba Đình vì đã có "thành
tích" vớt nhiều xác người trên sông Hồng. Gần nửa đời người gắn bó với
nghề "trần gian có một", ít ai ngờ ông lão gàn dở này lại có một mối
tình "nhiều chuyện để kể" đến thế...

Từ “đại ca” ba chòm thành người vớt xác

Rít một hơi thuốc lào thật sâu, đôi mắt buồn buồn nhìn xa xăm qua khung
cửa, ông Nguyễn Văn Thành bắt đầu kể. Ông tên thật là Quách Văn Mậu,
sinh năm 1936, là người dân tộc Mường, quê gốc ở huyện Cẩm Thủy, Thanh
Hóa. Cuộc đời xô đẩy, ông từng vào Nam tham gia lính chế độ cũ, từng
được chính quyền cách mạng đưa đi học tập cải tạo trong nhiều năm.

Sau bao sóng gió cuộc đời, ông Thành trở về quê, đứng ra quản lý một khu
vực đào vàng ở Cẩm Ngọc, Thanh Hóa. Ông kể về cái thời "hoàng kim" bằng
một giọng pha chút nuối tiếc: Hồi ấy, ông để tóc ba chòm như trẻ con
ngày xưa vẫn để tóc trái đào nên người ta gọi ông là "đại ca ba chòm",
gọi hang vàng ông trông coi là "hang vàng ba chòm".

Lúc đó, ông nổi tiếng, uy danh một vùng, có hàng chục đệ tử, ai cũng
biết tiếng. Người tới Cẩm Ngọc đào vàng nhiều nhưng dưới tay ông, mọi
việc đều vào khuôn phép. Trong rừng ngoài xới ai cũng tín nhiệm đại ca
ba chòm. Ông làm đại ca ở bãi vàng chừng một năm thì bỗng một hôm, hang
vàng sập, anh em bị chôn vùi dưới đống đất đá. Lo sợ bị truy cứu trách
nhiệm, ông bỏ về Hà Nội kiếm sống, trong người không một xu dính túi.



Bước chân đến đất Hà thành, đoạn tuyệt
chốn giang hồ "rừng thiêng nước độc", ông bắt đầu tìm cuộc sống mới.
Không gia đình, không tiền bạc, không anh em bạn bè, hàng ngày ông Thành
lang thang nhặt rác kiếm sống và lấy gầm cầu, vỉa hè làm nhà.

Đến năm 1969, ông Thành gặp bà Nguyễn Thị Thúy, sau này trở thành vợ
ông. Bà quê ở Thái Thụy (Thái Bình), nhà nghèo, mẹ mất sớm, bố lấy vợ
hai. Sống cảnh con chồng mẹ ghẻ chẳng khác gì cơm khê gạo sống.

Hàng ngày bà Thúy bị mẹ ghẻ mắng mỏ, bắt làm hết mọi việc và bị đánh
chửi không thương tiếc. Gái đến thì, bà cũng là người có nhan sắc, lại
đảm đang, chăm chỉ nên cũng có nhiều người để ý. Tuy vậy, lúc nào mẹ ghẻ
cũng soi mói mắng mỏ, khiến bà xấu hổ chẳng dám nói chuyện với ai. Ít
lâu sau, mẹ kế ép bà lấy người bà không ưng, cưỡng lại không được, bà bỏ
nhà ra đi.

Lang thang giữa phố phường Hà Nội, không người thân thích, bà đi nhặt
rác. Thấy người ta mò cua bắt ốc đem bán, cũng bám theo kiếm cái ăn cái
mặc. Rồi duyên phận cho hai ông bà gặp nhau, gọi nhau về sống chung
(theo như lời ông bà nói). Những người cùng cảnh ngộ thường dễ thông cảm
cho nhau.

Bà Thuý cười, bảo: "Ngày ấy ông to cao, da trắng, đẹp trai. ông ấy nói
đùa rằng mới 20 tuổi, nhưng thực ra ông đã hơn 30 rồi". Ngày 26/9/1969
được ông khắc lên cánh tay đánh dấu, để nhớ mãi cái ngày ông bà về ở với
nhau, ngày ông có "một gia đình", chấm dứt những ngày đơn côi, buồn
chán.

Khi hai người về ở với nhau, con cái không có, vốn liếng làm ăn cũng
không. ông bà lại tiếp tục mò cua bắt ốc, nhặt rác mưu sinh ở những khu
chợ, bãi ven sông. Hồi đó, hai ông bà nhặt rác mỗi tuần chỉ kiếm được 7 -
8 chục nghìn, mỗi ngày nhiều lắm cũng chỉ được 20 nghìn.

Khoảng chục năm sau ông bà chuyển về bãi Phúc Xá sinh sống, được mọi
người giúp đỡ dựng một "ngôi nhà nổi" trên sông vào năm 1997, trở thành
cư dân đầu tiên của xóm nổi này. Dù chỉ là tạm bợ nhưng ông bà không
phải lang thang nấu cơm bằng ống bơ, tối ngủ gầm cầu. Cũng từ đây, ông
làm thêm một việc "trần gian có một". Đó là "nghề" vớt xác.

Một mái lều tranh

Gần nửa đời làm "nghề" vớt xác, ông Nguyễn Văn Thành không nhớ rõ đã vớt
bao nhiêu xác người, cũng coi như là "cướp cơm của hà bá". Có một "phi
vụ" khiến ông không thể quên. Cách đây 6 năm, một sinh viên tên Sơn,
quê ở Quảng Ninh cùng một nhóm sinh viên thường xuyên xuống bãi Phúc Xá
này tình nguyện dạy học cho bọn trẻ. Ông bà quý mến Sơn nên nhận anh làm
con nuôi.

Một hôm, anh Sơn xuống sông tắm nhưng không may bị nước cuốn. Nghe tiếng
người kêu cứu, ông Thành nhảy xuống ngay nhưng không sao với tới được
người anh Sơn.

Sau đó, ông phải nhờ người giăng lưới mới tìm thấy xác anh. Bà bảo, anh
Sơn mới ở nhà ông, quần áo còn treo đó mà người đã không còn nên ông bà
thương lắm.

Ông tâm sự: "Tôi làm việc này cũng chẳng mong mỏi người ta trả ơn hay để
ai biết tiếng, chỉ gọi là làm phúc, ai nỡ để người ta chết trôi nổi như
thế. Cuộc đời ông nhiều lầm lỗi, bây giờ làm việc này cũng coi là để
chuộc lại những lỗi lầm ngày xưa. Sống nghèo khổ một chút nhưng trong
lòng thanh thản, tâm hồn nhẹ nhõm, vui vẻ".

Từ ngày có báo đài đến đưa tin viết bài, nhiều người hỏi về đời tư của
mình, ông không muốn gợi lại những quá khứ đã qua, nên giấu biệt. ông
không muốn nghĩ về những chuyện quá khứ đau buồn, về quãng đời lầm lỗi,
ông muốn một cuộc sống bình yên.

Nghe tiếng chúng tôi gọi, đang bì bõm dưới sông kéo con thuyền ra xa bờ
cho khỏi mắc cạn, ông Thành nhanh nhẹn nhảy lên bè đưa chúng tôi xuống
nhà. Gần tám mươi tuổi nhưng trông ông vẫn còn tráng kiệt, cơ thể săn
chắc như lực điền. Định vị cho cái bè khỏi lắc lư, ông trèo lên nhà thay
quần áo.

Từ "căn buồng" đi ra, ông mặc cái quần xa - tanh đen của bà lão cười hóm
hỉnh: "Cũng đẹp đấy cô chú nhỉ? ". Bà lão xéo mắt nhìn ông nói: "Cái
ông già này, sao lại mặc thế, các cháu nó cười cho". Hai ông bà nhìn
nhau cười, đôi mắt đầy vết chân chim nhưng vẫn ánh lên niềm hạnh phúc.

Ông kể: "Chúng tôi tự nguyện ở với nhau nên thông cảm cho nhau. Cả hai
người cùng cảnh ngộ, phải biết đùm bọc nhau mà sống. Chỉ tội bà lão mắc
bệnh hay uống rượu, có lần trốn tôi uống rượu say quá chẳng biết gì. Tôi
bực mình quăng xuống sông, rồi lại phải nhảy xuống vớt lên". Cũng tại
cái số hai ông bà lận đận, lấy nhau rồi mà chẳng có con cái, quê hương
họ hàng ở xa, nhiều lúc cũng buồn.

Bà lão bảo: "Tại u buồn nên u mới uống rượu, uống từ hồi còn trẻ nên
cũng chẳng biết nghiện từ bao giờ. ông lão thì không rượu bia gì nên u
toàn phải uống trộm thôi".

Từ sau Đại lễ 1.000 năm Thăng Long Hà Nội, hai ông bà chuyển lên bến phà
Đen. ít lâu sau, một người trồng chuối trên bãi phà Đen thuê hai ông bà
trông nom vườn cho họ. Người chủ này dựng cho ông bà một cái lều ngay
trong vườn chuối để tránh nắng mưa và cũng tiện cho công việc.

Sau mười lăm năm lênh đênh sóng nước, cuối cùng ông bà cũng được đặt
chân lên mặt đất. Tuy chẳng phải nhà mình song cũng còn tốt hơn trôi nổi
trên mặt nước. Thỉnh thoảng nhớ nghề, ông bà lại xách bao xách xiên đi
dọc bờ sông Hồng nhặt nhạnh những thứ trôi dạt.

Ông lão tâm sự: "Cuộc sống của ông bà giờ cũng đã tạm ổn, không phải lo
chạy kiếm miếng ăn từng bữa, cũng chẳng còn sợ sóng to gió cả ngoài sông
nữa".

Trong nắng chiều, giữa mênh mông sông nước, ông Thành ngồi đó, đưa tay
xoa xoa mớ tóc ngắn cũn, rít điếu thuốc lào, cười sảng khoái như quên đi
những tháng năm vất vả, lần hồi...




Cái xóm nổi do ông bà gây
dựng bây giờ trở thành khu dân cư đông đúc, nơi hội tụ của những người
cùng cảnh ngộ. Nơi đây có khoảng hơn 15 hộ cũng có nhà nổi như vậy. Nhà
có hai ông bà nhưng lúc nào cũng ngập tiếng cười vì thường có sinh
viên tình nguyện hay khách du lịch xuống đây chơi. Chẳng có gì tiếp
đón, ai muốn thử cảm giác thư thái, ngao du uống rượu trên sông thì mua
đồ tới nhà ông nấu nướng, cơm gạo lúc nào cũng sẵn.
Theo Anh Đức (Người Đưa Tin)